• 100 Lat Niepodległej - Część 11
• Wróć do Strony Głównej

23 kwietnia 1918 r. „Kurjer Lwowski” przekazał informację o napływie do Francji ochotników ze Stanów Zjednoczonych do tworzonej Armii Polskiej.

„Zgodnie z umową między rządem francuskim a Komitetem Narodowym Polskim, siły wojenne polskie nie mogły być wysłane na front przed zorganizowaniem ich w jednostki wojskowe”.

„Kurjer Poznański” dnia 25 kwietnia 1918 r. donosił:

„Popełniono kradzież w pracowni artysty Wojciecha Kossaka mieszczącej się w Szkole Sztuk Pięknych przy ulicy Nabrzeżnej w Warszawie. Skradziono kostiumy, mundury wojskowe wszystkich państw wojennych oraz oryginalne siodło i płaszcz napoleoński za 130 tysięcy marek.”

„Kurjer Warszawski” tego samego dnia informował o powrocie Polaków z Rosji:

„Od kilku tygodni trwa powrót uchodźców polskich z Rosji. Codziennie do kraju przyjeżdżają mniejsze lub większe partie, a także poszczególne jednostki. Niebawem rozpocznie się szerszy ruch reemigracyjny tych licznych rzesz uchodźców, które oczekują na powrót do Królestwa Polskiego w licznych miejscach koncentracyjnych na Białorusi i Litwie.”

Księżna Maria Zdzisławowa Lubomirska pisząc w swoim „Pamiętniku” o powrotach Polaków zwracała uwagę na możliwość spopularyzowania ideologii bolszewickiej:

„Reemigracja ze wschodu grozi nam zarazą bolszewicką, chociaż robotnicy, szalenie płatni w Rosji, pozostają w znacznej mierze przy swojej pracy (…).”

Pod koniec kwietnia 1918 r. na terenach rosyjskich operowało nadal kilka polskich korpusów wojskowych, w tym II Korpus gen. Hallera, do którego weszła znaczna część żołnierzy II Brygady Legionów. Gen. J. Haller wysłał delegację do Moskwy, by zorientowała się na miejscu, jaki jest stosunek bolszewików do tworzenia na ich terenie eksterytorialnej armii polskiej. Na czele reprezentacji II Korpusu stał mjr Walerian Czuma. Hallerczycy uzyskali zgodę na audiencję u Lwa Trockiego. Trocki wyraził zdziwienie, że Polacy chcą tworzyć jakieś wojsko, skoro mogą wstępować do armii czerwonej. Następnie odesłał ich do Stanisława Bobińskiego, polskiego komunisty, który stał na czele Komisariatu do Spraw Polskich.